Με τον Νόμο 5027/2023 (άρθρο 39), ο Προϊστάμενος των Οικονομικών Υπηρεσιών (ΠΟΥ) των δήμων αναλαμβάνει μια νέα και ιδιαίτερα σημαντική υποχρέωση: τη σύνταξη έκθεσης αιτιολόγησης για τη μη βεβαίωση και τη μη είσπραξη οφειλόμενων ποσών, η οποία κοινοποιείται στο Ελεγκτικό Συνέδριο.
Τι Προβλέπει ο Νόμος;
Σύμφωνα με το άρθρο 39 του Ν. 5027/2023, εάν ο δήμος δεν βεβαιώσει ή δεν εισπράξει απαιτούμενα έσοδα, ο ΠΟΥ υποχρεούται:
• Να συντάξει ειδική έκθεση στην οποία θα τεκμηριώνει τους λόγους της μη βεβαίωσης ή της μη είσπραξης.
• Να κοινοποιήσει την έκθεση στο Ελεγκτικό Συνέδριο, το οποίο έχει την αρμοδιότητα να ελέγχει τη δημοσιονομική διαχείριση των ΟΤΑ.
• Να παρέχει στοιχεία που αποδεικνύουν ότι έχουν τηρηθεί οι νόμιμες διαδικασίες και ότι δεν υπάρχει αμέλεια ή ευθύνη εκ μέρους της οικονομικής υπηρεσίας.
Ποιες Περιπτώσεις Καλύπτει η Έκθεση;
Η υποχρέωση αφορά κάθε περίπτωση όπου ο δήμος δεν έχει εισπράξει απαιτήσεις του, όπως:
-Ανεξόφλητα δημοτικά τέλη, φόροι και ΤΑΠ από πολίτες και επιχειρήσεις.
– Ανείσπρακτα πρόστιμα και παραβάσεις (π.χ. κλήσεις ΚΟΚ, αυθαίρετες κατασκευές).
– Ανεξόφλητες μισθώσεις δημοτικών ακινήτων.
-Απώλεια εσόδων από συμβάσεις παραχώρησης ή εκμετάλλευσης δημοτικής περιουσίας.
Γιατί Είναι Κρίσιμη Αυτή η Υποχρέωση;
1. Ενίσχυση της Διαφάνειας & Λογοδοσίας
• Οι δήμοι οφείλουν να αποδεικνύουν ότι δεν παραμελούν τις απαιτήσεις τους.
• Η υποχρεωτική κοινοποίηση στο Ελεγκτικό Συνέδριο περιορίζει φαινόμενα αδιαφάνειας ή πελατειακών σχέσεων.
2. Προστασία του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών
• Ο ΠΟΥ καλύπτεται νομικά, καθώς τεκμηριώνει επίσημα τους λόγους μη είσπραξης.
• Σε περίπτωση ελέγχου, η ύπαρξη της έκθεσης αποδεικνύει ότι η οικονομική υπηρεσία έχει κάνει τις απαραίτητες ενέργειες.
3. Αποφυγή Καταλογισμών & Νομικών Συνεπειών
• Το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει τη δυνατότητα να καταλογίσει ευθύνες για απώλεια εσόδων.
• Ο ΠΟΥ οφείλει να αποδείξει ότι η μη είσπραξη δεν οφείλεται σε αμέλεια ή παράνομη παράλειψη βεβαίωσης.
Ποιες Είναι οι Πιθανές Δικαιολογίες για τη Μη Είσπραξη;
Στην έκθεση, ο Προϊστάμενος μπορεί να αναφέρει λόγους όπως:
• Οικονομική αδυναμία των οφειλετών και ένταξή τους σε ρυθμίσεις.
• Δικαστικές διαμάχες που μπλοκάρουν τη βεβαίωση ή την είσπραξη.
• Γραφειοκρατικές καθυστερήσεις ή νομοθετικά κενά που εμποδίζουν την είσπραξη.
• Ανεπαρκείς μηχανισμοί ελέγχου και έλλειψη ψηφιακών εργαλείων.
Τελικές Σκέψεις – Μια Νέα Εποχή για τις Οικονομικές Υπηρεσίες των Δήμων
Η νέα αυτή υποχρέωση θέτει τον Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών στο επίκεντρο της δημοσιονομικής διαχείρισης, καθιστώντας τον άμεσα υπόλογο για την είσπραξη των εσόδων. Αν και η έκθεση προστατεύει τη θέση του, αυξάνει παράλληλα το διοικητικό του βάρος και τη γραφειοκρατία.